De bevolking van Nederland is geleidelijk aan het vergrijzen. Vergrijzing houdt in dat het aandeel ouderen in de totale bevolking toeneemt. Momenteel zijn in Nederland 1,3 miljoen mensen ouder dan 75 jaar en de verwachting is dat in 2030 stijgt naar 2,1 miljoen. Echter geeft momenteel maar liefst de helft van de 75 plussers aan zich eenzaam te voelen. Dit zijn mensen die aangeven niet bij vrienden terecht te kunnen wanneer ze daar behoefte aan hebben, die weinig mensen of zelfs niemand hebben met wie ze zich verbonden voelen. Juist mensen die afhankelijk zijn van (Wmo)-zorg blijken ernstig eenzaam te zijn. Het ontbreken van een sociaal netwerk is een verklaring hiervoor.
Dat meer dan 700.000 ouderen in Nederland eenzaam zijn, heeft verschillende oorzaken. Ze hebben steeds vaker te maken met allerlei verlieservaringen, bijvoorbeeld het wegvallen van een partner, van vrienden en familie en verlies van mobiliteit en gezondheid. Dit zijn geen oorzaken die makkelijk verholpen kunnen worden. Veranderingen in de tijd – kleinere gezinnen, fysiek grotere afstanden tussen kinderen en hun ouders, digitalisering, de ‘doe-het-zelf’ cultuur – maken het ingewikkelder om deze verlieservaringen te verhelpen.
Het doorbreken van iemands eenzaamheid is niet eenvoudig, daarom wil de overheid eenzaamheid onder ouderen prominenter op de kaart zetten. Hiervoor is het ministerie van VWS het programma ‘Eén tegen eenzaamheid’ gestart. Het doel van Eén tegen eenzaamheid is de trend van eenzaamheid onder ouderen te doorbreken door met heel veel partners eenzaamheid eerder te signaleren en te doorbreken. Dit wordt zowel met een landelijke coalitie als in elke gemeente een lokale coalitie gedaan. Lokale coalities vormen daarbij dus de spil van de aanpak tegen eenzaamheid. Gemeenten zijn grond van de Wmo primair verantwoordelijk voor het bestrijden van een aanpak tegen eenzaamheid. Zij kunnen als regisseur een lokale coalitie tegen eenzaamheid vormen, samen met bedrijven, ondernemers, burgers en maatschappelijke organisaties.
Ook de gemeente Den Haag heeft in lijn met het programma van de overheid het initiatief genomen om eenzaamheid te bestrijden. In de afgelopen jaren is het aantal Hagenaars dat zich matig tot ernstig eenzaam voelt ook toegenomen. Ruim 200.000 volwassen Hagenaars voelt zich vandaag de dag eenzaam. Met het actieplan ‘Met z’n allen niet alleen’ zet de gemeente Den Haag zich in om eenzaamheid te verminderen. Eenzaamheid is een omvangrijk en complex probleem en kan niet alleen door de gemeente worden opgelost. Daar heeft de gemeente alle Hagenaars voor nodig. Eenzaamheid kan alleen gekeerd worden als overheid, verenigingen, ondernemers, professionals en de bewoners de handen ineen slaan..
Symptomen eenzaamheid
- Lichamelijke signalen: verslechterde zelfzorg, vermoeidheid, hoofdpijn, verhoogde spierspanning, gebrek aan eetlust
- Psychische signalen: negatief zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen, gevoelens van zinloosheid en uitzichtloosheid, gevoelens van verlatenheid, teleurstelling, verdriet, boosheid, verlies van vertrouwen in andere mensen
- Sociale signalen: weinig sociale contacten, missen van sociale steun
- Gedragsmatige signalen: gebrek aan sociale vaardigheden, mensen op afstand houden, claimgedrag, op zichzelf gericht zijn, overmatig gebruik of verslaving
- Levensgebeurtenissen: overlijden van een naaste, scheiding, ziekte of beperking (van een naaste), verhuizing, migratie of veranderde woonomgeving, verlies van baan, financiële problemen
Wat kan Initiatief Zorg voor u betekenen?
Ook draagt Initiatief Zorg in lijn met deze actieplannen een steentje bij aan het doorbreken van de eenzaamheid onder ouderen. De overheid wil dat we langer thuis blijven wonen en de regie in eigen hand nemen, maar dat is niet voor iedereen weggelegd. Veel ouderen blijven graag zelfstandig wonen maar stuiten in de praktijk op veel problemen en raken in sociaal isolement of krijgen psychische en mentale klachten. Hierbij is dan extra hulp of ondersteuning van groot belang.
Neem contact op met Initiatief Zorg of vraag hier direct een intakegesprek aan!